عبدالرزاق صنعانی از بزرگان اهل سنت در کتاب مصنف خود روایتی را از ابن سیرین نقل می کند. متن این روایت مشتمل بر فقره ای می باشد که در آن حذیفه، عمر بن خطاب را شخصی احمق قلمداد کرده و به صورت صریح آن را احمق خطاب می کند:
أخبرنا عبد الرزاق عن معمر عن أیوب عن بن سیرین قال نزلت (قل الله یفتیکم فی الکلالة) والنبی صلى الله علیه وسلم فی مسیر له وإلى جنبه حذیفة بن الیمان فبلغها النبی صلى الله علیه وسلم حذیفة وبلغها حذیفة عمر بن الخطاب وهو یسیر خلف حذیفة فلما استخلف عمر سأل حذیفة عنها ورجا أن ی عنده تفسیرها فقال له حذیفة والله إنک لأحمق إن ظننت أن إمارتک تحملنی أن أحدثک فیها ما لم أحدثک یومئذ فقال عمر لم أرد هذا رحمک الله
مصنف عبد الرزاق ج7 ص 322، اسم المؤلف: أبو بکر عبد الرزاق بن همام الصنعانی الوفاة: 211 ، دار النشر: دار التاصیل
صنعانی همین روایت را با همین سند در کتاب دیگرش یعنی کتاب تفسیر، نقل کرده است. ولی ناسخان کتاب تفسیر صنعانی با توجه به این که دیدند این عبارت با مبنای اعتقادی آنها نسبت به صحابه سازگار نبوده است، عبارتی که حذیفه در آن عمر بن خطاب را احمق خطاب می کند را حذف می کنند تا بتوانند این توهین به عمر بن خطاب را بپوشانند؛ زیرا چنین توهینی آنهم از صحابی بزرگی مانند حذیفه، این اعتقاد که عمر بن خطاب از نگاه اصحاب برترین صحابه می باشد را کاملا زیر سوال می برد.
باهم روایت تحریف شده را می خوانیم:
عبد الرزاق قال أنا معمر عن أیوب عن ابن سیرین قال نزلت( قل الله یفتیکم فی الکلالة )والنبی فی مسیر له وإلى جنبه حذیفة بن الیمان فبلغها النبی حذیفة وبلغها حذیفة عمر وهو یسیرخلف حذیفة فلما استخلف عمر سأل حذیفة عنها ورجا أن ی عنده تفسیرها فقال له حذیفة والله إن ظننت أن إمارتک تحملنی على أن أحدثک منها ما لم أکن أحدثک قال عمر لم أرد هذا رحمک الله
تفسیر الصنعانی ج 1ص 486، اسم المؤلف: عبد الرزاق بن همام الصنعانی الوفاة: 211 ، دار النشر : دار الکتب العلمیة، تحقیق : محمود محمد عبده
در این کتاب می بینیم که ناسخان کتاب به صورت خیلی وقیحانه در این روایت دستبرد زده اند و این عبارت را حذف کرده اند تا احمق دانستن عمر بن خطاب توسط صحابی کبیر یعنی حذیفه را کتمان کنند.
به راستی با وجود چنین خیانتی در نقل حدیث باز می توان به میراث روایی اهل سنت اعتماد کرد؟
درباره این سایت